İran’da geçen perşembe hayat pahalılığına tepki olarak Meşhed'de başlayan gösteriler diğer şehirlere de sıçradı. Associated Press haber ajansı gösterilerde iki kişinin hayatını kaybettiğini duyurdu. Devlet televizyonuna konuşan İranlı bir yetkili ise hayatını kaybedenlerin İran polisi tarafından değil 'yabancı ajanlar' tarafından öldürüldüğünü iddia etti. İran İçişleri Bakanı Abdülrahman Rahmani Fazli, göstericilerin şehirlere 'korku, şiddet ve terör' yaydığını söylerken, göstericilere sert karşılık verileceğini açıkladı. Gösteriler, 2009’da aylarca süren eylemlerden sonra ülkedeki en büyük protestolar olarak gösteriliyor.
Hürriyet'in haberine göre, İran’ın Meşhed kentinde hayat pahalılığı, düşük yaşam şartları ve yolsuzluğa karşı geçen perşembe akşamı başlayan eylemler ülkenin diğer kentlerine de yayılmaya başladı. Eylemler ilk başladığında hedefte İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin ekonomi politikaları vardı. Ancak daha sonra protestocular, İran rejimine ve İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney aleyhine de sloganlar atmaya başladı.
MEŞHED'DEN TAHRAN'A SIÇRADI: İKİ ÖLÜ
Sosyal medyada paylaşılan görüntülere göre polis eylemcileri dağıtmak için göz yaşartıcı gaz ve tazyikli su kullandı. Meşhed’deki olaylarda 50 kişi gözaltına alındı. Ülkenin en büyük ikinci kenti olan Meşhed’in ardından Kirmanşah, Reşt, İsfahan ve Kum kentlerine de yayılan protestolar, önceki gün etkisini başkent Tahran’ın sokaklarında da gösterdi.
İran'ın yarı resmi haber ajansı Mehr, Darud kentinde düzenlenen gösterilerde, iki eylemcinin hayatını keybettiğini duyurdu.
Devlet televizyonuna konuşan İranlı bir yetkili ise hayatını kaybedenlerin İran polisi tarafından değil 'yabancı ajanlar' tarafından öldürüldüğünü iddia etti.
‘FİLİSTİN’İ BOŞ VERİN’
İngiliz Independent gazetesi, İran’ın yarı resmi haber ajansı Fars’a dayanarak eylemler sırasında enflasyona yönelik “Filistin’i boş verin bizi düşünün”, siyasi olarak ise “Ölüm ya da özgürlük”, “Siyasi mahkumlar serbest bırakılmalı” gibi sloganlar atıldığını yazdı. İngiliz haber ajansı Reuters, eylemlerin halkın artan fiyatlar ve yolsuzluk varken İran’ın Suriye ve Irak’ta ekonomik yük getiren müdahalelerine tepkisini gösterdiğini bildirdi. İran rejimi ise eylemlere kendi taraftarlarını sokağa dökerek cevap verdi. Başta Tahran olmak üzere ülkenin birçok yerinde rejim eliyle organize edilen gösterilerde ülkenin dini lideri Hamaney’e destek sloganları atıldı. Bir eylemci, İran’ın ekonomik sorunlarının sebebinin Amerikan ambargosu olduğunu söyledi.
ABD BAŞKANI TRUMP: İZLİYORUZ
ABD Başkanı Trump, gösterilere yönelik "Rejimin yolsuzluklarından ve ülkenin varlığını yurt dışında terörizme harcamasından bıkmış olan İran vatandaşlarının barışçıl protestolarıyla ilgili bilgiler geliyor. İran yönetimi, kendini ifade hakkı da dahil kendi halkının haklarına saygı göstermelidir. Dünya bu süreci izliyor." ifadelerini kullanmıştı.
‘EYLEMLER YASA DIŞI’
İran devlet televizyonunu yayınlarında, “Karşı devrimci gruplar ve yabancı basın, organize olarak insanların ekonomik ve geçinme problemlerini ve meşru taleplerini suistimal ederek kanun dışı eylemler ve muhtemelen bir kaos çıkarmaya çalışıyor” ifadelerini kullandı. Reform yanlısı medya ağı Nazar’ın Genel Yayın Yönetmeni Payam Parhiz, protestoların, dönemin İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ın seçimlerde hile yaptığı iddiasıyla yapılan 2009’daki eylemlere kıyasla daha fazla ekonomiye odaklandığını ifade etti.
RUHANİ’NİN DANIŞMANI: HALKIN SESİ DUYULMALI
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin kültür danışmanı Hesamoddin Ashena, “Ülke, işsizlik, yüksek fiyatlar, yolsuzluk, su sıkıntısı, sosyal uçurum, bütçenin dengesiz dağılımı gibi ciddi sorunlarla yüz yüze. İnsanların seslerinin duyulmasına ihtiyacı var” diye tweet attı. İran’ın kadın ve aileden sorumlu başkan yardımcısı Massoumeh Ebtekar ise “İnsanların protesto hakkı olmakla beraber, nasıl yönlendirildiklerini bilmeliler” diye tweet attı. Ebtekar, bu tweetine ABD ve Suudi Arabistan merkezli Twitter hesaplarının İran’daki eylemler için destek çağrılarını eklediğine dikkat çekti.
