Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Putin'in perşembe akşamı Ankara'da gerçekleştirdiği zirve, Türkiye- Rusya arasında "samimi işbirliği ve ilişkileri daha da ileriye taşıma kararlılığı" vurguları ile öne çıktı.
İki başkentin Batı'ya karşı "safları sıkılaştırması"nın sinyali olarak değerlendirilen zirvede S-400 alımı dahil pek çok konunun detayı "kapalı kapılar ardında" kalırken, ortaya çıkan ilk sonuçları şöyle sıralamak mümkün:
DÜNYAYA MESAJ
1. Dünya ve bölge gündeminin bu kadar yoğun olduğu bir dönemde, iki liderin son bir yılda beşinci kez bir araya gelmesi, çok kısa sürede ve sürpriz bir şekilde planlanan ziyaretle Putin'in Ankara'da ağırlanması, Ankara-Moskova siyasi ilişkilerinin geldiği "üst seviyeyi" gözler önünde serdi. Tüm dünyaya "çok boyutlu ortaklık" mesajı yolladı.
KRİZDEN SONRA İLK KEZ 'DOSTUM' DEDİ
2. İki liderin de birbirini sık sık "dost" sıfatıyla tanımlaması çok önemliydi. Uçak krizi sonrası Putin bu ifadeyi kullanmamaya özen göstermişti. Ancak iki lider de birbirlerine "daha samimi" hitap ettiler, "dostum" dediler. Önde gelen ajanslardan RBC, buna özel vurgu yaparak başlığında "Putin 'dostu' Erdoğan ile görüşmesini değerlendirdi" başlığını kullandı.
S-400'LERİN ALIMI
3. İki liderin baş başa görüşmelerinin ve genelkurmay başkanları, MİT başkanı, Putin'in Suriyetemsilcisinin katılımı ile olan kısmı iki saate yakın sürdü. Kapalı kapılar ardında ele alınan S-400 füzesi dahil önemli konuların ayrıntılarının konuşulduğu ancak basın önünde bu konuların konuşulmak istemediği görüldü.
SURİYE MESELESİ
4. Suriye ve Irak'ın toprak bütünlüğü konusunda iki ülkenin mutabık olduğunun Erdoğan tarafından açıklanması zirvenin en önemli mesajıydı. Putin'in özellikle Suriye'deki ateşkes konusunda, "Bu başarı özellikle dostum Sayın Erdoğan'ın girişimleri ve iradesi sayesinde mümkün oldu" demesi dikkati çekti.
TİCARET
5. İkili ilişkiler konusunda iki liderin de vurgu yaptığı kelime "kararlılık" oldu. Liderler özellikle ticari-ekonomik ve turizm ilişkilerinde uçak krizi sonrası yaşanan artışı teyit ettiler, ilişkilerin önündeki engellerin kaldırılması ve ileri seviyeye taşınması konusunda "kararlı olunduğunu" vurguladılar.
PUTİN GELİYOR
6. Üst Düzey İşbirliği Konseyi'nin yedinci zirvesinin gelecek yıl Türkiye'de yapılacağı ve bu vesile ile Putin'in bir kez daha Türkiye'ye geleceği teyit edildi. Böylece Rus liderin son dönemde en sık ziyaret ettiği ülkeler arasına Türkiye'nin girmesi, ilişkilerin geldiği noktayı gösteren önemli bir işaret oldu.
DEV PROJELER
7. Türk Akımı gaz boru hattı ve Akkuyu Nükleer Santrali, görüşmelerin enerji ayağındaki dev projeler olarak öne çıktı. Erdoğan'ın "Görüşmede bazı aksamalar oldu, süratle telafi edeceğiz" sözleri dikkati çekti. Akkuyu'da lisansın henüz çıkmamasından Ruslar'ın şikayetçi olduğu bazı konular olduğu yorumları yapıldı.
DOMATES İHRACATI
8. Ticari-ekonomik alanda yaşanan sorunların ekimdeki Karma Ekonomik Komisyon (KEK) toplantısına ve bürokratlara havale edildiği anlaşıldı. Domates ihracatı ve et ithalatından vize ve geçiş belgesi sorunlarına kadar, iş dünyasının önündeki engeller liderler zirvesinde detaylı ele alınmadı.
ORTAK POLİTİKA
9. Erdoğan, açıklamalarında Türkiye-Rusya ilişkilerinde gelinen "yakın işbirliği" safhasına atıf yaptı. Bu vurgu, Batı ile sıkıntılı dönemden geçen ve yeniden birbirlerini "dostum" diye tanımlayan iki liderin özellikle bölgesel politikalar konusunda "ortak politikalar" için daha fazla vitrine çıkacağı yorumunu güçlendirdi.
BÜROKRASİYE NASIL YANSIYACAK?
10. Uçak krizi ile en zor dönemi yaşayan ve atlatmayı başaran Türkiye ile Rusya'nın artık her gün üzerine koyarak ilişkileri daha da ileriye taşıyacaklarının sinyali verildi. Şimdi liderler arasındaki "dostluk" sinyallerinin, bürokrasiye yansıması ve hızı takip edilecek
