TBMM (AA) - Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı.
Yasaya göre, rüzgar veya güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi kurulması için yapılan önlisans başvurularında, tesisin kurulacağı saha üzerinde, son beş yıl içinde yapılmış olan belirli süreli ölçümler kabul edilecek.
Sahanın belirlenmesi, ölçümler ve değerlendirilmesi, verilerin elde edilmesi ve güvenliği ile bunların belgelendirilmesi Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca teklif edilen ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenecek.
Değerlendirmede, aynı bağlantı noktasına veya aynı bağlantı bölgesine bağlanmak için birden fazla başvurunun bulunması halinde, başvurular arasından ilan edilen kapasite kadar sisteme bağlanacak olanları belirlemek için TEİAŞ tarafından, en düşük fiyatın teklif edilmesi esasına dayanan yarışma yapılacak. Eşitlik halinde uygulanacak hususlar ile yarışmaya ilişkin usul ve esaslar TEİAŞ tarafından teklif edilen ve EPDK tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenecek.
Milli güvenliği ilgilendiren kurum ve kuruluşların mülkiyetinde olup, bu kurum ve kuruluşların tesislerine elektrik enerjisi sağlayan orta gerilim seviyesinden bağlı hat ve tesislerin, dağıtım tesisi sınırından dağıtım transformatörn alçak gerilim pano girişine kadar olan bölümünün işletme, bakım ve onarımı bölgede görevli dağıtım şirketi tarafından yapılacak.
Yasayla, lisanssız elektrik üretim tesislerine ilişkin uygulamaların daha sağlıklı bir şekilde yürütülebilmesini teminen düzenleme yapılıyor.
Rüzgar ve güneş enerjisine dayalı enerji üretim tesisleri için, başvuru tarihinden başvuruya konu üretim tesislerinin tamamının geçici kabulü yapılana kadar EPDK tarafından yönetmelikle belirlenen istisnalar dışında pay devri yapılamayacak. Pay devri yapılması halinde ilgili tüzel kişiye ait bağlantı anlaşması çağrı mektubu iptal edilecek.
Dağıtım ve görevli tedarik şirketlerinin; doğrudan ve dolaylı ortakları, kontrolünde olan tüzel kişiler, bu tüzel kişilerin doğrudan ve dolaylı ortaklıklarında istihdam edilen kişiler ve bu kişilerin kontrolünde olan tüzel kişiler, ilgili dağıtım şirketinin dağıtım bölgesi ile hissedarı olduğu dağıtım bölgesinde rüzgar ve güneş enerjisine dayalı üretim faaliyeti başvurusunda bulunamayacak.
- EPDK, uygun bulmadığı tarife tekliflerinin revize edilmesini isteyecek
Düzenlenen ve bir sonraki dönem uygulanması önerilen elektrik tarifeleri, ilgili tüzel kişi tarafından, tarife konusu faaliyete ilişkin tüm maliyet ve hizmet bedellerini içerecek şekilde hazırlanacak ve onaylanmak üzere EPDK'ya sunulacak. EPDK, mevzuat çerçevesinde uygun bulmadığı tarife tekliflerinin revize edilmesini isteyecek veya gerekmesi halinde resen revize ederek onaylayacak. Tüzel kişiler de EPDK tarafından onaylanan tarifeleri uygulamakla yükümlü olacak.
Onaylanan tarifeler içinde, söz konusu tüzel kişinin tarife konusu faaliyetine ilişkin tüm maliyet ve hizmet bedelleri dışında piyasa faaliyetleriyle doğrudan ilişkili olmayan hiçbir unsur yer alamayacak, ancak iletim ek ücreti bu hükmün istisnasını oluşturacak.
- Tüketici kayıp-kaçak bedelini ödemeye devam edecek
Tüketici, kayıp- kaçak bedelini ödemeye devam edecek. Yasaya eklenen hükümlerle, konunun hiçbir tereddüde mahal bırakmayacak şekilde düzenlenmesi amaçlanıyor.
"Teknik ve teknik olmayan kayıp" tanımı yasada yer alacak.Teknik ve teknik olmayan kayıp, "Dağıtım sistemine giren enerji ile dağıtım isteminde tüketicilere tahakkuk ettirilen enerji miktarı arasındaki farkı oluşturan ve maliyeti etkileyen, teknik kayıp ve kaçak kullanım gibi sebeplerden kaynaklanan ve teknik sebebe dayanmayan kayıp" olarak tanımlanıyor.
Gerçek veya tüzel kişinin, tabi olduğu tarifede öngörülen ödemelerden herhangi birini yapmaması halinde, söz konusu hizmetin durdurulabilmesini de içeren usul ve esaslar EPDK tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenecek. EPDK tarafından tüketici özelliklerine göre abone grupları belirlenebilecek. EPDK tarafından düzenlemeye tabi tarifeler, doğrudan nihai tüketiciye veya nihai tüketiciye yansıtılmak üzere ilgili tüketiciye enerji tedarik eden lisans sahibi tüzel kişilere yansıtılacak.
Bağlantı hattının tüketici tarafından tesis edilmesi halinde, bağlantı hattı işletme ve bakım sorumluluğu karşılığı dağıtım şirketine devredilecek, bu tüketicilerden bağlantı bedeli alınmayacak.
Dağıtım şirketlerinin tarifelerine esas alınacak kayıplara ilişkin hedef oranlar, bu kayıpları düşürmeyi teşvik edecek şekilde EPDK tarafından belirlenecek.
- Özelleştirme ihalesi pazarlık usulüyle yapılacak
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından, EÜAŞ ile bağlı ortaklıklarına ait varlıkların, yenilenebilir enerji kaynakları veya yerli kömüre dayalı elektrik üretim tesisi kurulması amacıyla özelleştirilmesinin talep edilmesi halinde, özelleştirme İdaresi Başkanlığınca gerçekleştirilecek özelleştirme işlemlerinde ilgili kanun hükümleri uygulanacak.
Özelleştirme ihalesi, imzalanacak elektrik satış anlaşması için geçerli olacak elektrik enerjisi satış fiyatının belirlenmesi amacıyla pazarlık usulüyle yapılacak.
TETAŞ; elektrik enerjisi miktarının mevcut sözleşmeler kapsamında karşılayamaması durumunda yerli kömür yakıtlı elektrik üretim santrallerini işleten şirketlerden temin edecek. Söz konusu teminle ilgili miktar, süre ve fiyat belirleme dahil diğer usul ve esaslar Bakanlar Kurulu'nca belirlenecek.
EÜAŞ veya bağlı ortaklık, iştirak, işletme ve işletme birimleri ile kamu üretim şirketlerine ve bu şirketlere ait üretim tesislerine, bunlardan bu düzenlemede yapılan değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce özelleştirilmiş olanlarla, yürürlük tarihinden sonra özelleştirilecek olanlar için de geçerli olmak üzere; çevre mevzuatına uyumuna yönelik yatırımların gerçekleştirilmesi ve çevre mevzuatı açısından gerekli izinlerin tamamlanması amacıyla, 31 Aralık 2019 tarihine kadar süre tanınacak.
Bu süre zarfında ve önceki dönemlere ilişkin olarak, elektrik üretim faaliyeti durdurulamayacak ve idari para cezası uygulanmayacak.
- Metan gazı ekonomiye kazandırılacak
Yasayla, metan gazının yeryüzünden ve kömür ocağının içerisinden güvenli bir şekilde dışarıya alınarak üretilmesi, üretilecek bu gazın da "doğalgaz'' olarak ekonomiye kazandırılması hedefleniyor.
Buna göre, yeraltı madenlerindeki metan gazı, yeryüzünden veya ocak içerisinden üretilecek. Üretilen metan gazı maden işletme ruhsat sınırları içerisinde kalmak kaydıyla, maden sahibine işletme ruhsatı verilecek. Ancak, işletme ruhsatının verilmesinde, anılan madenlerin bünyesindeki metan gazı miktarı, ton başına en az beş metreküp olması şartı aranacak.
Üretilen metan gazı, Doğal Gaz Piyasası Kanunu kapsamında lisanslandırılmak kaydıyla piyasada faaliyete konu edilebilecek.Üretilen metan gazından alınacak devlet hissesi, yasada belirtilen oranda alınacak. Bu oranı, 4 katına kadar artırmaya veya yarısına kadar indirmeye Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu yetkili olacak.
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun'a biyokütle tanımı eklenerek, kentsel atıkların muhtevasındaki organik ve organik olmayan bileşenlerin kullanılarak elektrik üretimi yapılabilmesi mümkün hale getirilecek.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, teklifin yasalaşması dolayısıyla Genel Kurul'da yaptığı konuşmada, Türkiye ve enerji piyasaları için çok önemli olduğunu düşündüğü teklifin yasalaşmasında emeği geçen bürokratlara ve yasama sürecinde verdiği destek dolayısıyla milletvekillerine teşekkür etti. İktidar partisi milletvekillerine, fedakarca 18 saatten fazla destek verdikleri için ayrıca teşekkür eden Albayrak, düzenlemenin, bakanlığı döneminde çok daha hayırlı, bereketli hizmetler vermesini, hayırlı hizmetlerin önünü açmasını temenni etti.
- Meclis, çarşamba gününe kadar çalışmayacak
Teklifin yasalaşmasının ardından Danışma Kurulu'nun; TBMM Genel Kurulu'nun 4 Haziran Cumartesi, 5 Haziran Pazar ve 7 Haziran Salı günü toplanmamasını içeren önerisi kabul edildi.
Birleşimi yöneten Başkanvekili Akif Hamzaçebi, Ramazan ayının milletvekillerine, Meclis çalışanlarına, ülke ve millete hayırlar getirmesini dileyerek, birleşimi 8 Haziran Çarşamba günü saat 14.00'te toplanmak üzere kapattı.
(Bitti)
